حریم خصوصی بیماران در عصر تحول دیجیتال

با تحول دیجیتال زندگی روزمره همه انسان‌ها دستخوش تغییرات اساسی شده است، این تغییرات یک شبه اتفاق نیافتادند اما با سرعت زیادی تمام ابعاد زندگی انسان‌ها را تغییر دادند.

تحول دیجیتال بر ابعاد مختلف زندگی ما سایه افکنده است که از آن جمله مراقبت‌های بهداشتی و معاینات سلامت است. اما استفاده از ابزارهای مختلف دیجیتال و ثبت داده‌ها در محیط الکترونیکی، ترس از بین رفتن حریم خصوصی افراد نیز وجود دارد. از این رو، یکی از اصلی‌ترین دغدغه‌های بیماران و مسئولان سلامت و درمان، حفظ حریم خصوصی افراد و حفظ داده‌های شخصی آنان است.

هوش مصنوعی و سنجش سلامت

با پیشرفت فناوری، ابزارهای سنجش سلامت، تحولات بسیاری داشته‌اند و روز به روز بر دقت آنها افزوده شده که همین امر آنها را به ابزارهای قابل اعتمادی تبدیل کرده است. از سوی دیگر، ظهور هوش مصنوعی و توانمندی آن در تشخیص و مدیریت بیماری‌ها، موهبتی قدرتمند در دست بشر همراستا با تحول سلامت است. از ساعت‌های هوشمند، از فشارسنج‌های دقیق تا الگوریتم‌های یادگیری ماشینی که داده‌های پزشکی را تحلیل می‌کنند، تمام این فناوری‌ها می‌توانند کیفیت مراقبت‌های پزشکی را بهبود ببخشند.

وقتی از ابزارهای دیجیتال استفاده می‌کنیم، داده‌ها را به صورت الکترونیکی ثبت و ضبط می‌کنیم تا در آینده به آنها دسترسی سریع و راحت داشته باشیم. اما در همین حین، نگرانی درباره حریم خصوصی بیماران و امنیت داده‌های پزشکی پدیدار می‌شود.

چالش‌های حفظ حریم خصوصی در حوزه سلامت

جمع‌آوری اطلاعات خصوصی: بسیاری از ابزارهای سنجش سلامت اطلاعات حساسی مانند ضربان قلب، میزان اکسیژن خون، وضعیت اُرگان‌های داخلی، وضعیت سلامت عمومی بدن و حتی الگوهای خواب افراد را ثبت می‌کنند. این اطلاعات فردی باید به خوبی حفظ شوند در غیر اینصورت امکان سوء استفاده از آنها برای افراد سودجو وجود خواهد داشت. 

ذخیره داده‌ها در ابزارهای دیجیتال: بعد از آنکه اطلاعات مربوط به سلامت افراد توسط ابزارهای دیجیتال سنجش سلامت جمع‌آوری شود، باید آن را در محلی ذخیره کرد. در صورتی که این داده‌ها به درستی رمزگذاری نشوند، ممکن است مورد سوءاستفاده افراد سودجود قرار بگیرند. از این رو، تلاش برای حفظ داده‌ها و جلوگیری از دسترسی افرادی غیر از پزشکان معالج امری ضروری است. 

احتمال استفاده از داده‌ها برای اهداف تجاری: در خوشبینانه‌ترین حالت، ممکن است برخی شرکت‌ها از اطلاعات بیماران برای اهداف بازاریابی استفاده کنند و بدون رضایت کاربران آنها را به اشتراک بگذارند. چنین اقدامی نقض آشکار حریم خصوصی است بنابراین باید شرکت‌های سلامت‌محور متعهد به حفظ حریم خصوصی افراد شده و حکومت‌ها نیز ضمانت‌های قانونی و اجرایی برای تنبیه متخلفان در نظر بگیرند.

احتمال دسترسی غیرمجاز و حملات هکری: سازمان‌ها و مراکز بزرگ مانند مخابرات، دانشگاه‌ها، بیمارستان‌ها و یا شرکت‌های فناوری سلامت، اهداف جذابی برای هکرها هستند. هکرها ممکن است مبالغ هنگفتی برای درز اطلاعات این سازمان‌ها مطالبه کنند و یا با اهداف شوم دیگری سعی در دسترسی به این داده‌ها داشته باشند. در حوزره سلامت و درمان نیز، هرگونه درز اطلاعات شخصی افراد می‌تواند پیامدهای جدی در پی داشته باشد که از آنن جمله می‌توان به سرقت هویت افراد و یا کلاهبرداری بیمه‌ای اشاره کرد. 

 با وجود موارد ذکر شده درباره چالش‌های حفظ حریم خصوصی افراد در عصر دیجیتال، چه باید کرد؟

راهکارهای حفظ حریم خصوصی

قوانین و مقررات در سطح ملّی و بین‌المللی: وضع قوانین و مقررات سختگیرانه و دارای ضمانت برای جمع‌آوری و پردازش داده‌های شخصی توسط شرکت‌ها و سازمان‌ها ضروری است. این قوانین باید شامل محدودیت‌هایی در مورد نوع داده‌های جمع‌آوری شده، نحوه استفاده از داده‌ها و حقوق هر فرد پیرامون داده‌هایش باشد.

شفافیت و کنترل: افراد باید در مورد نحوه جمع‌آوری و استفاده از داده‌های شخصی خود آگاهی کامل داشته باشند و شرکت‌ها می‌بایست درباره نحوه  جمع‌آوری و استفاده از داده‌های شخصی افراد شفافیت کامل داشته باشند. همچنین افراد باید بتوانند به داده‌های خود دسترسی داشته و در مورد نحوه استفاده از آنها تصمیم بگیرند.

فناوری‌های حفظ حریم خصوصی: استفاده از فناوری‌های حفظ حریم خصوصی مانند رمزگذاری داده‌ها، ناشناس‌سازی داده‌ها و حریم خصوصی تفاضلی ضروری است. استفاده از استانداردهای امنیتی پیشرفته برای حفاظت از اطلاعات کاربران، می‌تواند به محافظت از داده‌های شخصی در برابر سوء استفاده کمک شایانی کند.

آموزش و آگاهی: افزایش آگاهی عمومی در مورد مسائل حریم خصوصی و نحوه محافظت از داده‌های شخصی در عصر هوش مصنوعی ضروری است. افراد باید در مورد خطرات احتمالی و نحوه محافظت از خود در برابر آنها آگاه باشند.

سخن آخر

در عصر تحول دیجیتال با پیشرفت هوش مصنوعی در حوزه سلامت، حفظ تعادل بین نوآوری و حریم خصوصی بیش از هر زمان دیگری اهمیت دارد. آیا شما نگران حریم خصوصی داده‌های سلامت خود هستید؟ دیدگاهتان را با ما به اشتر​​اک بگذارید.

پایان/